Αμέσως μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανοϊταλούς την 1η Ιουνίου 1941, άρχισαν οι συζητήσεις στα Ανώγεια για την ίδρυση μυστικής πατριωτικής οργάνωσης. Στις 15 Αυγούστου 1941, στο σπίτι του Ιωάννη Δραμουντάνη ή Στεφανογιάννη, οι συζητήσεις αυτές λαμβάνουν υπόσταση, η οργάνωση δημιουργείται και ονομάζεται Επιτροπή Εθνικής Απελευθερωτικής Δράσεως (Ε. Ε. Α. Δ.). Πρόεδρος ορίζεται ο Ιωάννης Δραμουντάνης, συνάπτεται πρακτικό το οποίο υπογράφουν ο Πρόεδρος και οι Μιχάλης Ξυλούρης ή Χριστομιχάλης, παπα-Γιάννης Σκουλάς, Γεώργιος Δραμουντάνης ή Στεφανογιώργης και Νικόλαος Σταυρακάκης ή Αεροπόρος. Όλοι οι παραπάνω ανήκαν στο Βενιζελικό κόμμα. Στο πρακτικό αναφέρονται και τα ονόματα των γιατρών Νικολάου Μανούσου και Κωνσταντίνου Κουνάλη που ανήκαν στο Λαϊκό κόμμα, καθώς επίσης και τα ονόματα του Ανθ/ρχου Δημητρίου Κίππη και του γιατρού από τον Άγιο Ιωάννη Μυλοποτάμου Ελευθερίου Δρανδράκη...
.
Η συμβολή της Ανεξάρτητης Ομάδας Ανωγείων στην Αντίσταση και απελευθέρωση της Κρήτης από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής ήταν ανεκτίμητη. Υπό την άξια Αρχηγία του Ιωάννη Δραμουντάνη-Στεφανογιάννη κατόρθωσε :
α) Να διατηρήσει άσβεστη τη σπίθα και τη δίψα της λευτεριάς σε μια μεγάλη εδαφική περιφέρεια της κεντρικής Κρήτης (Άνω και Κάτω Μυλοπόταμο – Δυτικό Μαλεβύζι)
β) Να διατηρήσει αδούλωτο τον Ψηλορείτη, το μοναδικό ίσως ελεύθερο τμήμα του νησιού μας, βρίσκοντας εκεί καταφύγιο οι καταδιωκόμενοι από τους Γερμανούς Κρήτες αλλά και οι Άγγλοι στρατιώτες οι οποίοι δεν κατάφεραν να ακολουθήσουν τους συντρόφους τους μετά τη μάχη της Κρήτης.
γ) Το δυσκολότερο έτος της Κατοχής, το 1942, όταν οι αντάρτες που λημέριαζαν στα βουνά μετρούνταν στα δάχτυλα των χεριών, έδωσε καταφύγιο στις συμμαχικές αποστολές οι οποίες με τους σταθμούς ασυρμάτου που έφεραν στον τόπο μας διατήρησαν επαφή με το Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής (τον ελεύθερο τότε κόσμο). Τα Ανωγειανά μητάτα, Κορακόπετρα, Μίθια, Πετροδολάκια ήταν τα ασφαλή καταφύγια των σταθμών ασυρμάτου και των Άγγλων Αξιωματικών Συνδέσμων Τομ Ταμπάμπιν, Ραλφ Στόκμπριτζ, Πάτρικ Λη Φέρμορ κ.ά.
δ) Οργάνωσε δίκτυο κατασκοπίας στους νομούς Ρεθύμνου και Ηρακλείου από ικανά στελέχη, οι πληροφορίες των οποίων ήταν πολύτιμες, μεταδίδονταν στο Στρατηγείο Μέσης Ανατολής και αξιοποιούνταν αναλόγως.
ε) Η Ανεξάρτητη Ομάδα Ανωγείων ήταν η μία από τις τέσσερις ένοπλες Αντιστασιακές ομάδες που έδρασαν καθ’όλη τη διάρκεια της Γερμανοϊταλικής Κατοχής στην Κρήτη (οι άλλες ήταν του Καπετάν Μανόλη Μπαντουβά, του Καπετάν Πετρακογιώργη και του Αντώνη Γρηγοράκη-Σατανά). Στα Ανωγειανά λημέρια οργανώθηκαν οι πρώτες συσκέψεις των Αρχηγών της ένοπλης Κρητικής Αντίστασης (Κορακόπετρα-Μίθια, Απρίλιο-Μάιο 1942).
στ) Διατήρησε, (με τη μοναδική συμβολή του ιδρυτικού της μέλους Νίκου Σταυρακάκη-Αεροπόρου), όλα τα έγγραφα που στέλνονταν σ’αυτήν τα χρόνια 1941-1945, παραδίδοντας στις νεότερες γενιές ένα μοναδικό Αρχείο, το πιο πλήρες Ελληνικό Κατοχικό Αρχείο που γνωρίζουμε ως σήμερα και το οποίο φυλάσσεται στο Δήμο Ανωγείων. Χιλιάδες έγγραφα μας αποκαλύπτουν την διαδρομή της Κρητικής Αντίστασης, μιας πρωτοπόρου Αντίστασης, όχι μόνο στον Ελληνικό αλλά σε ολόκληρο τον Ευρωπαϊκό χώρο, μιας Αντίστασης που ξεκίνησε αμέσως με την κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανοϊταλούς και που κυρίαρχη θέση καταλαμβάνει σ’αυτήν η Ανεξάρτητη Ομάδα Ανωγείων....
Ο Ηρωικός θάνατος του Αρχηγού
(όπως περιγράφεται στην έκθεση της Α.Ο.Ανωγείων)
…κατά την διάρκειαν της ερεύνης, η ηρωική Ψυχή του Αρχηγού του Διαμερίσματος Ιωάννου Δραμουντάνη ή Στεφανογιάννη επίστευσεν προς στιγμήν, ότι ήτο δυνατόν να διασχίση τον κλοιόν και να εξέλθη προς τα όρη. Ευθύς αμέσως επεχείρησεν την ηρωικήν του έξοδον εγκαταλείψας τον οπλισμόν του, αλλά προς πάσα κατεύθυνσιν προς την οποίαν εκινείτο συνήντα και εχθρικόν Φυλάκιον δεχόμενος ομαδικά πυρά από όλας τας κατευθύνσεις. Τότε εσκέφθη και εξηφάνισεν έγγραφα δι’ων θα επροδίδοντο μυστικά της οργανώσεως και θα εξέθετεν εις κίνδυνον άλλους συναγωνιστάς και απεπειράθη την τελευταίαν εξόρμησιν βαίνων προς βέβαιον θάνατον, ότε όμως συνελήφθη υπό Γερμανικού Φυλακίου, το οποίον τον ωδήγησεν εις τον επί κεφαλής της Γερμανικής δυνάμεως Γερμανόν Ταγ/ρχην, διευθύνοντα την όλην επιχείρησιν όπου και εγένετο η εξακρίβωσις της ταυτότητός του.
Εκείθεν μεταφέρθη εις την Πλατείαν του χωρίου, ενώπιον των θρηνούντων γυναικοπαίδων, τω ανεκοινώθη η εις θάνατον καταδίκη του, την οποίαν αντιμετώπισεν με ανδρείαν και ψυχικό σθένος αφάνταστον. Η τελευταία του θέλησις ήτο να μη εκτελεσθή ενώπιον με την σκέψιν ότι είναι ενδεχόμενον να εξεραιθησθούν οι κάτοικοι και να προβούν εις απεγνωσμένας ενεργείας και εκδηλώσεις αποδοκιμασίας των Γερμανών λόγω της εξαιρετικής προς αυτόν αγάπης και διατάξουν την ολοκληρωτικήν εκτέλεσιν των κατοίκων και την καταστροφήν του Χωρίου. Μετά ταύτα μετεφέρθη δέσμιος εις την παρυφήν του χωρίου, κατά την κίνησιν δε τούτου περιφρονών τους Δημίους του εζητοκραύγασεν υπέρ της Πατρίδος και της Ελευθερίας, ότε και εξετελέσθη δι’ομαδικών Πυρών ταχυβόλου, στις 13 Φεβρουαρίου 1944..
Πηγή. http://www.anogi.gr/archives/2287
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου